Mark Schneiders (KIT): “De SDG’s zijn de leidraad in alles wat we doen”

Het Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT) – sinds 2017 ook bekend als het eerste SDG House – biedt naast eigen onderzoek werkplek aan organisaties die aan de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s) werken. “Het is voor ons essentieel dat we inclusief zijn”, zegt directeur Mark Schneiders. 

Op welke manier zijn de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s) een meerwaarde gebleken voor het KIT?

Schneiders: Sinds de Tweede Wereldoorlog zijn we bezig met ontwikkeling. Aanvankelijk ging het vooral over de economische ontwikkeling en gezondheidszorg van lage-inkomenslanden. Later kwam daar gelijkheid bij, tussen mannen en vrouwen en van minderheidsgroepen. Maar pas als je begrijpt hoe al die dingen aan elkaar raken, kun je tot betere oplossingen komen. De SDG’s waren een mooie kapstok om dit aan op te hangen, een taal om alles met elkaar te verbinden.

Is het werkterrein van het KIT verbreed door de SDG’s?

Schneiders: Enkele jaren geleden kwam er de mogelijkheid om dit gebouw, naast onze kennisafdeling, in te zetten voor de huisvesting van andere organisaties. Daarbij werden de SDG’s de leidraad, met een focus op organisaties die de waarden van de doelen uitdragen. Zo is er een duidelijk herkenbare gemeenschappelijke doelstelling. De SDG’s zaten dus al heel erg in ons DNA, maar intussen zijn ze onze leidraad in alles wat we doen. Door de aanwezigheid van die andere organisaties zijn de onderwerpen waar in het KIT aan wordt gewerkt mee verbreed.

Hoe maken jullie de selectie van welke organisatie in het KIT kunnen werken? 

Schneiders: We praten met iedereen om te peilen naar hun motivatie en hoe zij aan de SDG’s bijdragen. We lezen ook hun jaarverslagen. Daarnaast kijken we of we bepaalde thema’s die in het KIT nog onderbelicht zijn, kunnen aanvullen. Er is nu een wachtlijst voor organisaties die hier hun intrek willen nemen. We kunnen kiezen en dat is een luxe.

Richt het KIT zich meer dan vroeger op eigen land, gezien de SDG’s voor buiten- én binnenland gelden?

Schneiders: Onze kennisafdeling werkt met ongeveer negentig personen aan onderwerpen als landbouw, gender en economie. Voor het grootste gedeelte is dat gericht op lage-inkomenslanden. Maar die kennis is hier ook toepasbaar. Ook in Nederland heb je armoede en zijn er groepen die er niet helemaal bij horen. Dat is in principe niet zo anders. We gaan nu ook meer inspelen op vragen van organisaties die in Nederland bezig zijn met de SDG’s.

Om binnen tien jaar de SDG’s te behalen, hebben we verschillende grote en kleine transities nodig. Aan welke transities draagt het KIT bij?

Schneiders: Wij proberen de realisatie van de SDG’s dichterbij te brengen in de rol van rol van facilitator (SDG 17). Dat hopen we te doen met de bewoners van dit huis en met die van de andere SDG-houses. Er zijn er intussen zes. Uiteindelijk gaat het niet om de naam SDG maar om de inhoud die eruit voort komt. Wat voor ons essentieel is, is dat we inclusief zijn. Leave no one behind. Als onze kennisafdeling werkt aan gezondheidszorg, moet dat gaan over gezondheidszorg voor iedereen. Daarnaast willen we graag ons publiek terrein en de tuin aantrekkelijker maken en ze gebruiken om nog meer mensen te betrekken bij duurzaamheid en de SDG’s.

Ziet u met de coronacrisis mogelijkheden om een nieuwe, duurzame richting in te slaan?

Schneiders: Wat we nu meemaken is uniek, maar niet op een prettige manier. We zijn eigenlijk met de hele wereld een gezamenlijk experiment aan het doen. Er gebeuren dingen die weliswaar in de SDG’s vervat zitten, zoals minder reizen en lokale consumeren. Maar het komt op een gedwongen manier op ons af.

Zijn er toch transities die in een stroomversnelling komen als gevolg van de crisis?

Schneiders: Het is een leerperiode waar wel wat van gaat overblijven. Bij het KIT leren we bijvoorbeeld hoe je op afstand van elkaar toch kan samenwerken. Onze kennisafdeling was veel op reis, maar kan nu niet naar de projecten gaan waar ze aan werken. Toch gaat tachtig tot negentig procent van wat we doen gewoon goed. Zoals elke organisatie maken daardoor we een herbezinning door. Ons onderwerp verandert niet – het KIT wordt dit jaar 110 jaar – maar over de manier van uitvoeren denken we wel anders na.