Moeten fossiele energiebedrijven en rijke landen mee betalen aan de schade als gevolg van klimaatverandering in kwetsbare landen?
António Guterres sprak zich eerder deze maand nog uit voor dit ‘Loss and Damage’ principe. De VN-baas ziet hierin zowel een verantwoording voor vanuit energiebedrijven als de ‘rijke landen’. Volgens Guterres is een ‘gigantisch compromis’ nodig tussen rijke partijen met een grote uitstoot en opkomende economieën, die de impact van de klimaatverandering hevig voelen. Volgens hem ‘dendert de klimaatchaos maar door’ terwijl de twintig rijkste landen ter wereld te weinig doen om de opwarming van de aarde tegen te gaan.
Wat is het Loss and Damage-principe
‘Loss and Damage’ is een algemene term die in VN-klimaatonderhandelingen wordt gebruikt om te verwijzen naar de gevolgen van klimaatverandering die verder gaan dan waar mensen zich aan kunnen aanpassen, of wanneer er opties zijn om schade te beperken maar een gemeenschap niet over de middelen beschikt om deze te gebruiken.
Extreme weersomstandigheden en langzame processen zoals droogte en zeespiegelstijging, kunnen enorme schade aan menselijke samenlevingen, infrastructuur, natuur en biodiversiteit veroorzaken. Kwetsbare gemeenschappen (in het bijzonder derdewereldlanden) zullen als eerste de gevolgen van de klimaatverandering dragen. Waardoor Loss and Damage ook een kwestie van klimaatrechtvaardigheid is.
Wijdverbreide verstoringen
Sinds de totstandkoming van het Klimaatverdrag in het begin van de jaren negentig, hebben kwetsbare landen opgeroepen om financiële hulp te bieden die hen kan helpen verlies en schade aan te pakken. Maar hun voorstellen zijn afgewezen.
Een recent IPCC-rapport laat zien dat klimaateffecten al wijdverbreide verstoringen veroorzaken, en geen enkel continent is meer in gevaar dan Afrika, waar de gewasproductiviteit sinds de jaren zestig met een derde is gekrompen als gevolg van klimaatverandering.
3 miljard mensen ‘zeer kwetsbaar’
Het is alleen maar passend dat ontwikkelde landen deze VN-klimaattop gebruiken om solidariteit te tonen met kwetsbare landen door zich achter hen te scharen met meer financiële steun om zich zowel aan te passen aan de klimaateffecten om de ernst ervan te verminderen als om uiteindelijk de verwoestende verliezen te helpen beheersen en schade die ze al ervaren – die beide essentieel zijn om veerkracht op te bouwen tegen de gevolgen van klimaatverandering die zullen blijven verergeren.
Het is een van de belangrijkste vragen van de klimaattop: staat de wereld achter de meer dan 3 miljard mensen die in landen leven die zeer kwetsbaar zijn voor klimaateffecten?
Het is alleen maar passend dat ontwikkelde landen deze VN-klimaattop gebruiken om solidariteit te tonen met kwetsbare landen door zich achter hen te scharen met meer financiële steun om zich zowel aan te passen aan de klimaateffecten om de ernst ervan te verminderen als om uiteindelijk de verwoestende verliezen te helpen beheersen en schade die ze al ervaren – die beide essentieel zijn om veerkracht op te bouwen tegen de gevolgen van klimaatverandering die zullen blijven verergeren.