Jan Bouke Wijbrandi (Worldconnectors): “SDG’s zijn meer dan alleen die grote doelen”

Als Worldconnector wil NCDO-directeur Jan Bouke Wijbrandi mensen samenbrengen, zodat die op hun beurt aan transities kunnen werken. Die hoeven niet altijd groots te zijn, stelt hij. “Je kunt de SDG’s ook beleven op het niveau van je persoonlijke leven en persoonlijke actie.”

Hoe passen jullie de SDG’s toe bij de Worldconnectors?

De Worldconnectors willen verbindingen leggen in de wereld om urgente problemen op te lossen. Het netwerk bestaat al vijftien jaar, dus al van voor dat de SDG’s er waren. Maar toen we twee jaar geleden onze visie hebben vernieuwd, zagen we in de Duurzame Ontwikkelingsdoelen een uitstekend kader waarbinnen de Worldconnectors kunnen opereren.

Hoe zetten jullie de doelen om van theorie naar de praktijk?

Wat we doen is mensen in verbinding brengen die vanuit verschillende perspectieven tegen de dingen aankijken. Dat is nodig, want vaak staan uitdagingen en SDG’s met elkaar in spanning.

Kan je daar een voorbeeld van geven?

Kijk naar de energietransitie en klimaatverandering enerzijds, en gelijke kansen anderzijds. Daar is een spanningsveld. Daardoor ontstaat een beweging zoals die van de gele hesjes in Frankrijk (die kwam op gang na een verhoging van de brandstofaccijns, een ecologische maatregel, nvdr). Om zulke dilemma’s op te lossen zijn verschillende visies en disciplines nodig. Ook de verschillende generaties moeten aan het woord komen. Zeker jongeren kunnen een frisse en wezenlijke bijdrage aanleveren. Al die perspectieven brengen de professionals binnen de Worldconnectors samen.

We willen ervoor zorgen dat het niet alleen bij denken blijft. Uit dat proces is bijvoorbeeld SDG Nederland voortgekomen.

Wat zijn de uitkomsten van die bijeenkomsten?

Er gebeuren twee dingen. In eerste instantie willen we samen nadenken, expertise verzamelen en met frisse ideeën komen. Maar daarnaast gaat het ook om incuberen. Daarom noemen de Worldconnectors zichzelf een thinkcubator. We willen ervoor zorgen dat het niet alleen bij denken blijft. Uit dat proces is bijvoorbeeld SDG Nederland voortgekomen. Net als net het Lab Toekomstige Generaties en True Price, en nog vele andere initiatieven.

Om binnen tien jaar de SDG’s te behalen, hebben we nood aan verschillende transities. Aan welke transitie dragen jullie bij en hoe?

Wat wij doen is per definitie mensen samenbrengen die elk op hun eigen plek aan transities werken. De afstand tussen ons en die hele grote doelen – de SDG’s – is zó groot. Ik matig me niet aan dat wij een meetbare bijdrage leveren in termen van impact. Waar we wel aan bijdragen is aan de energie en inspiratie van mensen. De SDG’s zijn niet alleen die grote doelen. Je kunt ze ook beleven op het niveau van persoonlijk leven en persoonlijke actie. Dat zit vervat in de Worldconnectors.

Ik matig me niet aan dat wij een meetbare bijdrage leveren in termen van impact. Waar we wel aan bijdragen is aan de energie en inspiratie van mensen.

De coronacrisis leidt tot veel onzekerheid, maar er is ook een momentum om een nieuwe, duurzame richting in te slaan. Zien jullie kansen voor zo’n stroomversnelling?

Mensen waarderen de rust die we nu hebben. Je ziet dat velen van ons de positieve kanten zien van een tandje terugschakelen. Al zijn er anderen die betwisten dat we hier niets van moeten leren. Toch denk ik dat er blijvende effecten zullen zijn – omdat ik een optimist ben. Corona was een onbedoelde speling van de natuur, maar heeft zich sterk heeft kunnen verspreiden omdat wij zo vluchtig leven, met veel verplaatsingen en massabijeenkomsten. Onze reactie op dit virus gaat de grote problemen van deze tijd niet oplossen. Maar als we als we er iets van leren, zou me dat wel wat waard zij.

Worldconnectors zijn professionals uit verschillende sectoren, generaties en disciplines die samen duurzaamheids- en maatschappelijke vraagstukken op het terrein van de SDGs aanpakken.

Jan Bouke Wijbrandi is een Worldconnector en tevens directeur NCDO en consultant internationale samenwerking. Voorheen was hij algemeen directeur van UNICEF Nederland en directielid van Oxfam Novib. 

Coverfoto door Ed Lonnee