“Lokaal voedsel is toch beter dan biologisch?” Wekelijks wordt mij deze vraag gesteld en deze staat, niet voor niks, hoog in onze beruchte Bio Bullsh*t Bingo.
Als mensen “Lokaal voedsel is toch beter dan biologisch?” zeggen, bedoelen ze met ‘beter’ ‘duurzamer’ en met ‘duurzamer’ dat er een kleinere CO2-uitstoot is, vanwege het lagere aantal voedselkilometers. En zo komen wij direct tot de kern van de vraag, want duurzaamheid is meer dan alleen voedselkilometers. De VN heeft het thema duurzaamheid over maar liefst zeventien Sustainable Development Goals verdeeld, waarvan eentje, SDG 13, over klimaatactie gaat. En die gaat over veel meer dan alleen voedselkilometers. Sterker nog, de transport van ons voedsel is maar een zeer gering onderdeel van het CO2-vraagstuk (maar uiteraard wel heel belangrijk).
Nature & More Duurzaamheidsbloem
In de wereld van landbouw en voedselproductie kijken we naar vier milieuthema’s en drie sociale thema’s. Dat doen we met de Nature & More Duurzaamheidsbloem, een duurzaamheidsmodel dat wij gebruiken om de impact van voedselproductie op mens en planeet in beeld te brengen. Als het gaat over milieu moet je naast klimaat denken aan water, bodem en biodiversiteit. Op sociaal gebied kijken we naar individu, samenleving en economie. Dan gaat het bijvoorbeeld over onderwijs, veilige werkomstandigheden, leefbare lonen en gelijke behandeling voor iedereen.
Lokaal beter dan biologisch?
Dus: is lokaal beter dan biologisch? Het antwoord: “Ja, als het lokale product ook biologisch geteeld is.” Als dat niet het geval is, kun je al snel de winst van de geringe voedselkilometers wegstrepen tegen de werking van kunstmest en pesticiden op het lokale bodemleven, en de hoeveelheden CO2 die vrijkomen bij de productie van deze middelen. Ook de biodiversiteit in lokale sloten, rivieren en zeeën lijdt eronder. En dan zijn wij er nog niet, want ook het lokale grondwater en het insecten- en plantenleven worden negatief beïnvloed. Sociale aspecten van het landbouwsysteem laten we dan nog buiten beschouwing.
Het moge duidelijk zijn dat ik een groot voorstander van lokaal voedsel ben, met name omdat wij op die manier een belangrijke verbinding krijgen met de helden en heldinnen die iedere dag voor ons eten zorgen. Maar alsjeblieft… laten wij die lokale producten dan ook op een duurzame manier produceren – en dan bedoel ik duurzaam in de breedste zin van het woord.
Foto: shnomoe @ Pixabay